Madde 1
1948 vaadi: Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar.
2008 gerçeği: 2007′nin ilk yarısında Mısır’da yaklaşık 250 kadın kocasının ya da aile üyelerinin uyguladığı şiddet yüzünden öldü. Her saatte ortalama iki kadın tecavüze uğradı.
Madde 3
1948 vaadi: Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır.
2008 gerçeği: 2007′de 24 ülkede 1252 kişi idam edildi. 104 ülke idam cezası ile ilgili global bir moratoryum için oy vermişti.
Madde 5
1948 vaadi: Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz ve ceza verilemez.
2008 gerçeği: Uluslararası Af Örgütü 2007′de 81 ülkede bu tarz davranışlar tespit etti.
Madde 7
1948 vaadi: Herkes yasa önünde eşittir ve ayrım gözetilmeksizin yasanın korunmasından eşit olarak yararlanma hakkına sahiptir.
2008 gerçeği: Örgütü’ün raporuna göre en az 23 ülkede kanunlar kadınlara, en az 15 ülke göçmenlere ve en az 14 ülke azınlıklara karşı ayrımcılık yapıyor.
Madde 9
1948 vaadi: Hiç kimse keyfi olarak yakalanamaz, tutuklanamaz ve sürgün edilemez.
2008 gerçeği: 2007′nin sonunda Afganistan’da ABD’nin havaüssü olan Bagram’da 600′den fazla kişi bir suçlama bulunmadan ya da hukuki bir açıklama olmadan tutuklanmıştı. 25 bin kişi de Irak’taki Çokuluslu Güçler (Multinational Force) tarafından tutuluyordu.
Madde 10
1948 vaadi: Herkesin, hak ve yükümlülükleri belirlenirken ve kendisine bir suç yüklenirken, tam bir şekilde davasının bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından hakça ve açık olarak görülmesini istemeye hakkı vardır.
2008 gerçeği: Örgüt’ün 2008 Uluslararası Raporu’na göre 54 ülkede haksız davalar görülüyor.
Madde 11
1948 vaadi: Kendisine bir suç yüklenen herkes, savunması için gerekli olan tüm güvencelerin tanındığı açık bir yargılama sonunda, yasaya göre suçlu olduğu saptanmadıkça, suçsuz sayılır.
2008 gerçeği: Örgüt’ün rakamlarına göre 2002 haziranında açılmasından bu yana Guantanamo Körfezi’nde ortalama 800 kişi tutulmuş. 2008′de 270 kişi hiçbir suçlama ve yasal sürece maruz kalmadan hala orada bulunuyor.
Madde 13
1948 vaadi: Herkesin bir devletin toprakları üzerinde serbestçe dolaşma ve oturma hakkı vardır.
2008 gerçeği: 2007′de Filistinliler’in Batı Şeria’daki köyler arasında dolaşmasını kısıtlayan 550′de fazla İsrailli kontrol noktası ve barikat bulunmaktaydı.
Madde 18
1948 vaadi: Herkesin düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne hakkı vardır.
2008 gerçeği: Örgüt 45 ülkenin ‘Prisoners of Concsience’yi oyaladığını tespit etti.
Madde 19
1948 vaadi: Herkesin düşünce ve anlatım özgürlüğüne hakkı vardır. Bu hak düşüncelerinden dolayı rahatsız edilmemek, ülke sınırları söz konusu olmaksızın, bilgi ve düşünceleri her yoldan araştırmak, elde etmek ve yaymak hakkını gerekli kılar.
2008 gerçeği: Örgüt’ün 2008 Uluslararası Raporu’na göre 77 ülke düşünce özgürlüğünü ve basını kısıtlıyor.
Madde 20
1948 vaadi: Herkesin silahsız ve saldırısız toplanma, dernek kurma ve derneğe katılma özgürlüğü vardır.
2008 gerçeği: Burma’da 2007′de gerçekleşen olaylarda binlerce kişi protestolar bastırılmaya çalışılırken tutuklandı. Örgüt ortalama 700 kişinin hâlâ tutuklu olduğunu tahmin ediyor.
Madde 23
1948 vaadi: Herkesin çalışma, işini serbestçe seçme, adaletli ve elverişli koşullarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır.
2008 gerçeği: 2007′de Kolombiya’da en az 39 işçi sendikacısı öldürüldü, 22 sendikacı da bu yılın ilk dört ayında öldürüldü.
Kaynak: Amnesty International